اتاق خواب چیست؟ این اتاق در همه جای جهان یک شکل است؟

فضای مورد علاقه خیلی از ما در خانه هایمان اتاق خواب است. در هر خانه ای، اتاق خواب هر یک از اعضای خانه یک فضای فردی و خصوصی است و همین آن را نه تنها صمیمی و دوست داشتنی می کند، بلکه اجازه می دهد که فضایی باشد برای ابراز سلیقه های شخصی در مورد دکوراسیون، تابلوها، مدل مبلمان و تخت و حتی رنگ دیوارها. اما اتاق خواب چیست؟ اتاق خواب، یک جور خانه کوچک است در قلب خانه. اما تعریف «اتاق خواب» در هر کشور، مکتب دکوراسیون و حتی بین هر خانواده ای متفات است. در این مطلب، آن چه را بررسی می کنیم که همه ما به صورت مشترک اتاق خواب صدایش می کنیم اما فضای شخصی متفاوتی را در آن رقم می زنیم و البته امکاناتی را شرح می دهیم که ممکن است خیلی از اتاق خواب ها نداشته باشند.

اصلا اتاق خواب کجاست؟

طبق تعریف ویکی پدیا برای سوال اتاق خواب چیست، اتاق خواب یک اتاق در یک خانه، عمارت، قصر، قلعه، خوابگاه، آپارتمان، دوبلکس یا خانه اشتراکی است که افراد در آن می خوابند. این تعریف اولیه و ابتدایی این فضاست. در خانه های غربی، اتاق خواب معمولا یک یا دو تخت دارد (که می توانند گهواره، تخت یک نفره، دو نفره، تخت نوجوان یا تخت های بزرگ مثل کینگ سایز و کویین سایز باشند)، و یک کمد، یک میز کنار تخت و یک میز توالت و هر دو میزها معمولا دراور و کشو دارند. یکی از تفاوت های اصلی اتاق خواب در معماری غربی و شرقی این است که در خانه هایی که در اروپا و آمریکا ساخته می شوند اتاق خواب معمولا در طبقه بالا و رویِ سالن پذیرایی و دیگر فضاها قرار دارد، مگر این که از یک متل یک طبقه، خانه روستایی یا ییلاقی صحبت کنیم.

خواب و اتاق آن در تاریخ

برای درک بهتر از این که اتاق خواب چیست باید سری به تاریخ آن نیز بزنیم. در خانه های بزرگ دوران ویکتوریایی، اتاق خواب ها معمولا به یک فضای کوچک شخصی دسترسی داشتند که خانم ها در آن آرایش می کردند و آقایان لباس هایشان را عوض می کردند. همچنین در خیلی از خانه ها، اتاق های زیر شیروانی وجود داشت (و هنوز هم وجود دارد). این اتاق ها تنها با یک لایه سقفی از هوای بیرون جدا می شدند و در زمستان خیلی خیلی سرد بودند و در تابستان خیلی خیلی گرم. در خانه های قرن نوزدهم و بیستم که خدمتکارها و آشپزها معمولا در آن ها کنار اعضای خانواده زندگی می کردند، اتاق خوابشان همان اتاق زیر شیروانی بود. در قرن چهاردهم، طبقات پایین اجتماع روی تشک هایی می خوابیدند که پر بودند از یونجه و علف جارو. در قرن شانزدهم اما اوضاع تشک ها بهتر شد و تشک هایی از جنس پر محبوب شدند (البته بین افرادی که توانایی مالی خریدشان را داشتند). بیشتر زوج های طبقه متوسط یا متمول، می توانستند بعد از هفت سال ازدواج یک تشک بخرند. در قرن هجدهم، کتان و پشم محبوب شدند. اولین تشک های فنردار در سال ۱۸۷۱ به بازار آمدند و تا پیش از فراگیری لوله کشی شهری و آب گرم در خانه ها، با کتری های آب داغی گرم می شدند که زیر تخت قرار می گرفتند.

استانداردهای یک اتاق خواب چیست

جالا که فهمیدیم اتاق خواب چیست بهتر است سری به اصول یک اتاق خواب استانداراد بزنیم. همان طور که در تعریف کامل ویکی پدیا آمده، اتاق خواب جایی است برای خوابیدن. اما هر اتاقی از خانه می تواند به اتاق خواب تبدیل شود، به شرطی که این چند مورد را داشته باشد:

• حداقل مساحت: حداقل ۶.۵ متر مربع و ۲.۱۳ متر طول اضلاع
• حداقل ارتفاع سقف: حداقل ۲.۱۳ متر ارتفاع
• دسترسی به راهرو
• راه خروج اضطراری و پنجره نجات: حداقل دو راه خروج مطابق با قوانین شهری
• سیستم سرمایش و گرمایش: هر اتاق خواب باید یک عامل گرمایش (مثل بخاری، شوفاژ یا رادیاتور) و یک عامل سرمایش (دریچه کولر یا سیستم تهویه هوا) داشته باشد.

در معماری آپارتمان های امروزی، ممکن است یک یا دو مورد از این ها در نظر گرفته نشوند (مثلا خیلی از اتاق خواب های ما راه خروج اضطراری ندارند) اما این موارد، حداقل های یک اتاق خواب خوب هستند.
این‌ها، استانداردهای IRC یا International Residential Code  هستند، مجموعه ای از قوانین و مقررات بین المللی که تمام کشورها موظف به رعایت آن ها در خانه سازی هستند. ترجمه فارسی IRC یعنی: قوانین بین المللی سکونت. اما هر کدام از این قوانین کوتاه و ساده، چه جزئیاتی دارند و چرا وضع شده اند؟

اتاق خواب نباید از میزان خاصی کوچک تر باشد

هر اتاقی، تنها در صورتی می تواند اسم «اتاق خواب» بگیرد که میزان خاصی از مساحت را داشته باشد. قوانین IRC می گویند که یک مکان قابل سکونت مثل اتاق خواب، نباید مساحتی کمتر از ۵/۶ متر مربع داشته باشد. و البته در جهت افقی، دیوارهای آن باید هر کدام کمی بیشتر از دو متر باشند (دقیقا ۲ متر و ۱۳ سانتی متر). اگر اتاقی این مساحت را نداشته باشد، طبق قوانین بین المللی سکونت اتاق خواب محسوب نمی شود.

سقف اتاق خواب نباید کوتاه باشد

سقف هر اتاق خواب، باید حداقل ۲ متر و ۱۳ سانتی متر از کف فاصله داشته باشد. برای اتاق خواب هایی که سقف های شیب دار دارند، کف باید حداقل ۱۶۷ سانتی متر از سقف فاصله داشته باشد (در قسمت هایی که شیب سقف تند می شود) و حداقل نیمی از مساحت کف، باید همان ارتفاع ۲ متر و ۱۳ سانتی متری را داشته باشند. بیشتر خانه های ساخته شده در ایالات متحده آمریکا، دارای این استاندارد ارتفاع هستند.

اتاق خواب باید با در نظر گرفتن شرایط اضطراری ساخته شود

معماری هر اتاق باید طوری باشد که در شرایط اضطراری مثل زلزله یا آتش سوزی، بشود به راحتی و با حداقل آسیب جسمی از آن خارج شد. قوانین سکونت بین المللی می گویند که هر اتاق خواب، باید حداقل یک راه خروج اضطراری داشته باشد اما به دلیل مشکلات خاصی که در هنگام آتش سوزی به وجود می آیند و البته توصیه های ایمنی، بهتر است که دو راه خروج اضطراری برای بیرون رفتن از یک اتاق خواب طراحی شوند. این راه های خروج باید مستقیما به خیابان، حیاط یا فضایی باز شوند که به یک جاده راه دارد. همچنین باید بتوان از داخل اتاق با ابزار یا کلید یا هر راه خاص دیگری، به راحتی بازشان کرد.

• پنجره: پنجره ها معمولا از بهترین راه های خروج اضطراری از یک اتاق هستند. از پنجره می توان به راحتی به حیاط یا بیرون از خانه پرید. اما قوانین می گویند که پنجره باید یک فضای باز ۵ متری ایجاد کنند، حداقل ۲۴ اینچ ارتفاع داشته باشند و سطح مقطعشان هم حداقل ۲۰ اینچ باشد. پایین پنجره نباید بیشتر از ۴۴ اینچ از زمین فاصله داشته باشد تا بچه ها هم بتوانند از آن بیرون بروند.
• در: درها هم می توانند راه خروجی باشند، اما درهایی که لولاهای جانبی یا به صورت لغزنده باز می شوند.

سیستم سرمایش و گرمایش ضروری هستند

حتما شما هم در خانه هایی بوده اید که سالن و فضاهای مشترکشان دمایی مطبوع و راحت دارند اما تابستان ها نمی شود در اتاق خوابشان خوابید چون بیش از حد گرم است. زمستان ها هم اتاق خواب ها سردتر از بقیه خانه هستند. وجود سیستم یا خروجی سرمایش و گرمایش برای اتاق خواب، در این موقعیت هاست که اهمیت پیدا می کند. هر اتاق باید سیستمی داشته باشد که اجازه ندهد دمای آن از ۲۰ درجه سانتی گراد پایین تر بیاید. این را قوانین IRC می گویند اما برای اجرای آن، حتما باید ساختمان را بشناسید و قوانین محل زندگی تان را هم بدانید.

آیا همه اتاق خواب ها باید کمد داشته باشند؟

اگر به قوانین نگاه کنیم، نه. اتاق خواب استاندارد حتما نباید دارای کمد باشد. اتاق های جدید هستند که کمد را به یک عضو ضروری تبدیل کرده اند و این روزها نمی شود بدون مدل های دیواری یا استندهای مختلف تصورشان کرد. اما اتاق های قدیمی، معمولا کمدی نداشته اند.
واقعیت این است که بسیاری از اتاق ها را می توان به سادگی به اتاق خواب تبدیل کرد. چه با بزرگ تر کردن مساحتشان، چه با تبدیل کردن یک فضای بسیار بزرگ به اتاق های مختلف با استفاده از پارتیشن یا دیوایدر. برای ایجاد تغییر در خانه، احتمالا باید از کمیته های مختلف شهرداری مجوز بگیرید. مخصوصا اگر قرار باشد در مساحت اتاق ها یا خود خانه تغییری به وجود بیاورید. این کار ممکن است تاثیری در ارزش مالی خانه شما نداشته باشد.